Optimist Sporcularının Bilmesi Gereken Yelken Seyirleri

Son güncelleme tarihi 16 Kasım 2022 by Ertuğrul Müyesseroğlu

Bu yazımızda Optimist sınıfında yelken sporuna başlayan genç sporcuların bilmesi gereken temel yelken seyirleri konusunu ele aldık.

Unutulmamalı ki bu spora yeni başlayan çocuklar için burada bahsedilen terim ve konuları anlamak zaman alacaktır. Bu noktada aceleci olup çocukların motivasyonunu olumsuz etkilememek oldukça önemlidir. Hocaların anlatımı, ebeveyn desteği ve suda kazanacakları tecrübe konuların anlaşılmasını zamanla sağlayacaktır.

Yelken Seyri Nedir?

Bir yelkenli teknesinin rüzgar alarak ilerlemesine yelken seyri denmektedir. Yelkenli teknelerde rüzgar teknenin baş/pruva tarafından geldiğinde yelken rüzgar alamaz. Bu yüzdende ilerleyemez. Yelkenin rüzgarı yakalayıp ilerleyebilmesi için rüzgara karşı sola ya da sağa doğru en az 45°’lik çapraz bir açı yapması gerekir.

Rüzgara karşı 45° sağ, 45° sol olmak üzere toplamda 90°’lik hareketsiz bölgeyi çıkardığımızda bir yelkenli teknenin rüzgardan faydalanarak ilerleyebileceği 270°’lik bir rüzgar alanı bulunur.

Bu durumu yelken sporuna yeni başlayan çocuklara izah ederken “bir optimist yelkenli çaprazdan, yandan ya da arkadan rüzgar alarak ilerleyebilir” diyebilirsiniz.

Optimist yelkenli teknelerinde teknenin ön tarafına baş sol tarafına iskele, sağ tarafına sancak, arka tarafına ise kıç denmektedir.

Tüm yelkenli teknelerin de olduğu gibi optimist yelkenli tekneleri de rüzgarı ya iskele tarafından (sol), ya sancak tarafından (sağ) ya da kıç (arka) tarafından alarak seyir yapabilir. Yelken teknesinin rüzgarı aldığı açıya bağlı olarak seyir adları değişmektedir.

Bumba, baş, kıç, iskele, sancak vb optimist teknesi bölüm ve kısımları hakkında daha detaylı bilgi edinmek için “Optimist Yelkenli Tekne Bölüm ve Kısımları” başlıklı içeriğimizden faydalanabilirsiniz.

Optimist Yelken Seyirleri

Yelkenin rüzgarı aldığı açıya bağlı olarak Orsa seyir, Apaz seyir ve Pupa Seyir olmak üzere üç ana seyri bulunur. Apaz seyir, ayrıca kendi içinde Dar Apaz, Apaz ve Geniş Apaz olmak üzere üç açıya sahiptir.

Genç optimist sporcularının rüzgar seyirlerini daha rahat kavrayabilmesi için öncelikle Orsa, Apaz ve Pupa seyirlerini öğrenmeleri devamında ise dar apaz, apaz ve geniş apaz seyirlerinin ayrıntılarını öğrenmeleri yerinde olacaktır.

Orsa Seyri Nedir?

Yelkenli teknenin rüzgarı 45°’lik bir açıyla alarak ilerlemesine Orsa Seyir diyoruz.

Orsa seyirde yelkenin bumba ucu teknenin omuzluk kısmını yani kıç tarafın köşesini gösterecek şekilde sporcu tarafından iskota ipi kullanılarak ayarlanmalıdır. Bu yelkencilikte iskota ipinin boşunu almak olarak tabir edilir. Ayrıca orsa seyirde teknenin rüzgaraltına kaymasını önleyebilmek için mutlaka salma takılı olmalıdır.

Tramola Nedir?

Yelkenli teknenin varış noktası rüzgarın estiği yönde ise yelkenli hedefine varabilmek için Orsa seyirde 90°’lik zigzag manevraları yaparak ilerlemelidir. Orsa seyirde yapılan 90°’lik bu manevralara tramola diyoruz.

Rüzgaraltı ve Rüzgarüstü Ne Demek?

Yelkenli teknelerin rüzgarı aldığı taraf rüzgarüstü, rüzgarın tekneyi terkettiği taraf ise rüzgaraltı olarak adlandırılmaktadır. Tüm seyirlerde rüzgarüstü ve rüzgaraltı durumu söz konusudur.

Apaz Seyri Nedir?

Yelkenli teknesinin 90°’lik açıyla rüzgarı yan tarafından yani bordasından alarak ilerlemesine Apaz Seyri diyoruz.

Apaz seyirde daha hızlı gitmek isteyen tekneler salmalarını kısmen ya da tamamen çekebilir.

Pupa Seyri Nedir?

Yelkenli teknesinin kıç tarafından rüzgar alarak ilerlemesine Pupa Seyri diyoruz. Pupa seyri aynı zamanda en yavaş yelkenli seyridir. Bu seyirde sağa ya da sola doğru yatmalar oldukça azalır. Pupa seyrinde salma teknenin sallanmasına mani olur.